Vụ chế biến mía đường 2011-2012 của Công ty CP Bourbon Tây Ninh (SBT) bắt đầu từ giữa tháng 11 năm 2011. Đây là vụ đầu tiên nhà máy SBT vận hành với công suất 9.000 tấn mía/ngày, tăng hơn các vụ trước 1.000 tấn/ngày. Theo dự kiến, với diện tích vùng nguyên liệu mía do SBT đầu tư là 12.000 ha thì tổng sản lượng mía thu mua chế biến sẽ đạt khoảng 900.000 tấn. Thế nhưng khi kết thúc vụ thì sản lượng thu mua thực tế đạt thấp hơn.
 |
Mía bị ngập nước sau những cơn mưa trái mùa |
Giữa tháng 3.2012, Công ty SBT kết thúc vụ chế biến đúng thời gian dự kiến. Thời điểm gần cuối vụ năm nay, áp lực thu hoạch mía không còn căng thẳng như cuối vụ trước, nên nông dân cũng đỡ bức xúc do thu hoạch chậm. Đây là hệ quả đáng phấn khởi của việc tăng công suất nhà máy và cải tiến cách tổ chức thu hoạch của SBT. Thế nhưng, vụ chế biến này tổng sản lượng mía thu mua chế biến lại đạt thấp hơn vụ trước. Cụ thể là vụ chế biến trước (2010-2011), cũng với diện tích đầu tư khoảng 12.000 ha, SBT đã thu mua được hơn 920.000 tấn mía nguyên liệu, nhưng vụ chế biến 2011-2012, cũng với diện tích tương đương, sản lượng mía Công ty thu mua chỉ đạt 861.000 tấn, kém so kế hoạch gần 60.000 tấn. Nguyên nhân của việc giảm sản lượng là do năng suất mía bình quân thấp hơn. Vụ trước, mía do SBT đầu tư đạt năng suất cao nhất từ nhiều năm qua, bình quân hơn 75 tấn/ha, do điều kiện thời tiết rất thuận lợi, đồng thời được tăng cường trồng giống mới. Vụ mía này, cũng với chính sách đầu tư, cũng với giống mới và điều kiện canh tác như vậy, nhưng năng suất bình quân chỉ đạt 68 tấn/ha, thấp hơn vụ trước khoảng 7 tấn/ha. Về chữ đường bình quân vụ này cũng thấp hơn vụ trước. Theo thống kê của SBT chữ đường bình quân vụ này chỉ đạt khoảng 8,3 CCS trong khi chữ đường bình quân trong vụ trước đạt gần 8,9 CCS. Sản lượng mía giảm, chữ đường giảm khiến cho sản lượng đường sản xuất vụ chế biến 2011-2012 cũng thấp hơn vụ trước.
Theo đánh giá của SBT, nguyên nhân làm giảm năng suất và chữ đường một phần là do thời tiết không thuận lợi, một phần là do sản lượng mía cháy quá nhiều. Vụ mía vừa qua, tình hình thời tiết có diễn biến bất thường, xuất hiện nhiều cơn mưa trái mùa ảnh hưởng đến sinh trưởng cây mía. Riêng về tình trạng cháy mía, theo thống kê của SBT, trong 861.000 tấn mía thu mua đưa vào chế biến có đến hơn 356.000 tấn mía cháy, chiếm tỷ trọng đến hơn 40% tổng sản lượng mía đưa về nhà máy, cao gần gấp đôi vụ trước. Tính ra, diện tích mía trong vùng nguyên liệu do Công ty SBT đầu tư bị cháy trong vụ chế biến vừa qua lên đến hơn 5.200 ha, cao nhất từ trước đến nay. Trong khi đó, do nhà máy không thể ngưng hoàn toàn việc thu hoạch mía tươi để tập trung thu hoạch mía cháy, nên lượng mía cháy tồn bãi trong nhiều ngày vẫn còn. Khi mía bị cháy thì cả năng suất lẫn chữ đường đều giảm và càng để lâu càng giảm mạnh. Điều này không chỉ làm chữ đường thực tế giảm mà còn góp phần kéo giảm năng suất bình quân trong vùng nguyên liệu.
Như vậy, ngay trong năm đầu tiên nhà máy nâng công suất thì sản lượng mía thu mua lại giảm hơn năm trước. Để tiếp tục duy trì và phát triển vùng nguyên liệu đáp ứng cho nhu cầu chế biến trong vụ tới, Công ty SBT đang nỗ lực đầu tư mở rộng vùng nguyên liệu. Theo khả năng hiện nay, diện tích mía do Công ty SBT đầu tư có thể đạt 13.500 ha cho vụ tới- cao hơn vụ này đến 1.500 ha, trong đó có khoảng 2.000 ha mía trồng trên đất Campuchia ở các khu vực gần biên giới. Tuy nhiên, nỗi băn khoăn hiện nay của SBT nói riêng và của tất cả các nhà máy chế biến mía đường trong tỉnh nói chung vẫn là tình trạng mía cháy diễn ra ngày càng nghiêm trọng và vượt ngoài khả năng bảo vệ của nhà máy và nông dân. Để thực sự hạn chế tình trạng cháy mía xảy ra, các nhà máy đề xuất các cơ quan chức năng của tỉnh sớm tổ chức hội thảo chuyên đề về tình trạng cháy mía để xác định nguyên nhân, tìm ra giải pháp xử lý hữu hiệu, giúp nông dân yên tâm khi trồng mía.
(Theo Tay Ninh online)