(BTN)- Theo các ngành chức năng, trong những năm qua trên địa bàn tỉnh có nhiều công trình xây dựng cơ bản (XDCB) không đạt tiến độ theo như kế hoạch đã đề ra, trong đó có nguyên nhân là do năng lực tư vấn không đạt yêu cầu. Điều này đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ thực hiện lĩnh vực XDCB chung của cả tỉnh. Trong hầu hết các báo cáo định kỳ về lĩnh vực XDCB ở cấp tỉnh, các ngành và các huyện, thị được giao làm chủ đầu tư cũng cho rằng năng lực tư vấn không đáp ứng được yêu cầu, làm cho nhiều dự án đầu tư triển khai chậm. Đây là một trong những tồn tại kéo dài nhiều năm và từng gây bức xúc cho nhiều đơn vị chủ đầu tư. Giải pháp nào có thể nâng cao chất lượng tư vấn trong thời gian tới?
Một trong những hậu quả của năng lực tư vấn kém là nhiều dự án đầu tư XDCB triển khai chậm so với kế hoạch mà trong đó thiếu sót nhiều nhất là khâu khảo sát thiết kế- dự toán lập không chuẩn phải điều chỉnh lại nhiều lần làm kéo dài thời gian. Cũng có một số đơn vị tư vấn nhân lực không đủ, thường xuyên bị quá tải nên thời gian lập hồ sơ thiết kế- dự toán kéo dài so với thời gian hợp đồng với đơn vị chủ đầu tư, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai dự án. Ngoài ra, có nhiều công trình đơn vị tư vấn cử người giám sát không đủ năng lực nên trong quá trình thi công xây dựng không kịp thời xử lý, điều chỉnh, bổ sung một số yếu tố theo yêu cầu thực tế, làm công trình chậm hoàn thành đúng theo tiến độ. Thế nhưng đến nay chưa có đơn vị tư vấn nào bị chế tài nghiêm khắc, bị rút giấy chứng chỉ hàng nghề hoặc phải ngưng hoạt động do kém năng lực.
 |
Xây dựng công viên bờ rạch Tây Ninh
|
Nhiều người thắc mắc là vì sao có nhiều đơn vị, cá nhân hành nghề tư vấn xây dựng thực tế không đủ năng lực đáp ứng yêu cầu công việc, có nhiều sai sót gây ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng không ít công trình, nhưng vẫn tồn tại và hoạt động bình thường? Theo Sở Xây dựng, để đánh giá đầy đủ về những hạn chế của lĩnh vực tư vấn xây dựng phải phân tích ở nhiều khía cạnh khác nhau. Trước tiên là năng lực hành nghề của từng cá nhân hoạt động lĩnh vực tư vấn xây dựng. Thực tế trong giới hành nghề tư vấn xây dựng ở Tây Ninh có nhiều người giỏi, đủ năng lực chuyên môn nhưng cũng có không ít người trình độ chuyên môn rất kém, không đáp ứng được yêu cầu công việc (dù có đầy đủ bằng cấp chuyên môn theo quy định). Đây là hậu quả của khâu đào tạo thiếu bài bản và dễ dãi ở một số trường đại học, từ đó đã cho ra đời những “sản phẩm” kém chất lượng. Đã vậy, những quy định về việc cấp chứng chỉ hành nghề tư vấn xây dựng cũng dễ dãi và không có khâu sát hạch về khả năng chuyên môn. Do đó, chỉ cần được cấp bằng chuyên môn đúng quy định và điền đầy đủ vào bảng khai sẽ được cấp chứng chỉ hành nghề mà không chú trọng đến khả năng chuyên môn thực sự. Những cá nhân sau khi đã được cấp chứng chỉ hành nghề đương nhiên được hoạt động nghề nghiệp hợp pháp- không cần biết là có đủ năng lực chuyên môn hay không. Đến khi có xảy ra sai sót trong công tác tư vấn xây dựng thì khâu chế tài lại quy định quá nhẹ, không đủ tính răn đe đối với cá nhân hoặc đơn vị làm sai. Cụ thể là khi thiết kế có sai sót, theo quy định đơn vị tư vấn chỉ bị phạt trên dưới 10 triệu đồng mà thôi. Riêng khâu tư vấn quản lý dự án, hầu hết chủ đầu tư hợp đồng thuê tư vấn đảm nhiệm, tuy nhiên khi tư vấn không làm hết trách nhiệm thì lại không có điều khoản nào xử phạt đơn vị tư vấn mà chỉ xử phạt chủ đầu tư. Ngoài ra, còn có thêm vấn đề khó khăn không nhỏ khác là cho đến nay vẫn chưa có tiêu chí cụ thể nào để ngành chức năng dựa vào đánh giá năng lực của đơn vị tư vấn. Do đó, dù trong thời gian qua có nhiều đơn vị chủ đầu tư đề xuất ngành chức năng lập danh sách đánh giá năng lực tư vấn để định hướng khi cần tư vấn thực hiện dự án đầu tư, nhưng ngành chức năng không thể đáp ứng được.
Như vậy, giải pháp nào có thể nâng cao chất lượng tư vấn lĩnh vực XDCB? Theo Sở Xây dựng thì muốn làm được việc này phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trước tiên là phải nâng cao chất lượng đào tạo để cho ra trường những người làm công tác chuyên môn có trình độ tương xứng với tấm bằng được cấp. Đây không phải là chuyện đơn giản, không thể làm được trong một vài năm. Khâu xét cấp chứng chỉ hành nghề cũng phải được quy định chặt chẽ hơn, phải có quy định về việc sát hạch trình độ chuyên môn trước khi cấp chứng chỉ để đảm bảo tất cả mọi cá nhân, đơn vị tư vấn xây dựng đều có đủ năng lực khi hành nghề. Song song đó, biện pháp chế tài cũng phải được nâng cao hơn để đủ sức răn đe đối với những đơn vị tư vấn không thực hiện hết trách nhiệm của mình theo hợp đồng đối với chủ đầu tư…
Tất cả những giải pháp trên nếu điều chỉnh và áp dụng đồng bộ sẽ khắc phục hiệu quả tình trạng sai sót trong công tác tư vấn lĩnh vực XDCB. Tuy nhiên, đây không phải là chuyện dễ làm và không phải có thể khắc phục được trong thời gian ngắn. Trước mắt, để đảm bảo dự án đầu tư xây dựng không hoặc ít có sai sót, các chủ đầu tư cần phải chú trọng đến thương hiệu của đơn vị tư vấn, phải tham khảo những chủ đầu tư khác và những ngành liên quan đối với một số công trình mà đơn vị tư vấn này đã thực hiện và đã chứng tỏ năng lực- trước khi quyết định chọn đơn vị tư vấn thực hiện dự án.
(Theo Tay Ninh online)