Kế thừa và phát huy những kinh nghiệm của HĐND huyện nhiệm kỳ 2011-2016, HĐND huyện khoá XI, nhiệm kỳ 2016-2021 đã có sự chú trọng trong công tác chuẩn bị các nội dung trình ra kỳ họp với tinh thần trách nhiệm cao, đoàn kết, trí tuệ, tiếp tục đổi mới về công tác tổ chức cũng như nâng cao chất lượng, hiệu quả các kỳ họp theo luật định.
Những thay đổi ban đầu mang lại những kết quả tích cực
Từ những hạn chế của nhiệm kỳ 2011-2016 vừa qua, HĐND huyện đã nghiêm túc nhìn nhận và có những cải tiến, thay đổi bước đầu mang lại hiệu quả tích cực, cụ thể: Ngay từ đầu nhiệm kỳ, để có cơ sở và kiến thức cho đại biểu HĐND hai cấp nhiệm kỳ mới hoạt động hiệu quả, đúng Luật, Thường trực HĐND huyện đã phối hợp với Thường trực HĐND tỉnh tổ chức Hội nghị trao đổi kinh nghiệm hoạt động cho đại biểu HĐND huyện, xã, thị trấn, cung cấp cho đại biểu những kiến thức cơ bản về nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức và hoạt động của HĐND cũng như cách thức soạn thảo văn bản QPPL, những vấn đề cơ bản về hoạt động giám sát. Tháng 8/2017, Thường trực HĐND tiếp tục tổ chức Hội nghị tập huấn, trao đổi kinh nghiệm trong hoạt động chất vấn, giải trình, công tác giám sát, thẩm tra giữa Thường trực, các Ban HĐND huyện với Thường trực, các Ban HĐND cấp xã. Trong lần tập huấn này, Thường trực đã biên soạn một số biểu mẫu liên quan đến hoạt động của HĐND cấp xã để Thường trực HĐND các xã, thị trấn tham khảo, sử dụng trong quá trình hoạt động. Tháng 3/2018 Thường trực HĐND đã tổ chức cho đại biểu HĐND huyện học tập kinh nghiệm tại huyện Buôn Đôn, tỉnh Đaklak. Và gần đây nhất vào tháng 5/2018, Thường trực đã phối hợp với Phòng Tư pháp huyện mời báo cáo viên cấp tỉnh tổ chức tập huấn về công tác ban hành văn bản cho Thường trực HĐND và các Ban HĐND cấp xã.
Công tác giám sát của Thường trực và hai Ban HĐND được thực hiện định kỳ, theo nội dung chương trình giám sát được ban hành từ đầu năm. Các nội dung giám sát được lấy ý kiến của các chủ thể liên quan theo Luật quy định, Thường trực HĐND đặc biệt chú trọng vào những kiến nghị của đại biểu và cử tri để chọn lọc lại những nội dung kiến nghị sát với thực tế, mang tính thời sự, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người dân địa phương và góp phần cho công tác quản lý nhà nước trên địa bàn được tốt hơn. Hàng năm, Thường trực HĐND huyện tổ chức phúc tra, đánh giá các kiến nghị sau giám sát, các lời hứa của người được chất vấn một cách thực chất và tiếp tục kiến nghị ngành chức năng tham mưu, giải quyết đối với những kiến nghị chưa được giải quyết dứt điểm hoặc giải quyết chưa thỏa đáng.
Kỳ họp thứ nhất HĐND huyện Châu Thành khóa XI
Để các nội dung thẩm tra đảm bảo về mặt chất lượng và thời gian, trong cuộc họp chuẩn bị cho kỳ họp với Ủy ban nhân dân huyện, Ủy ban MTTQVN huyện và các ngành liên quan, Thường trực HĐND huyện có sự phân công cụ thể các nội dung cần trình kỳ họp và thường xuyên đôn đốc nhắc nhở, yêu cầu các Ban của HĐND huyện tham gia vào việc xây dựng các báo cáo của các ngành ngay từ đầu để thuận lợi hơn cho việc thẩm tra về sau. Lưu ý các ngành chủ động xây dựng báo cáo, chú ý đến thời gian gửi để có cơ sở cho các Ban tổ chức thẩm tra đảm bảo đúng quy trình.
Hoạt động tiếp xúc cử tri được Thường trực HĐND đặc biệt quan tâm, chú trọng. Để hạn chế việc ghi nhận, hứa hẹn với cử tri, Thường trực HĐND huyện đã yêu cầu Ủy ban nhân dân huyện phân công các ngành chuyên môn tham dự đầy đủ các buổi tiếp xúc, với những điểm tiếp xúc có những vấn đề mà cử tri quan tâm, bức xúc thường xuyên thì phân công cấp Trưởng dự, để các kiến nghị được ghi nhận một cách chính xác, đúng thực trạng và trả lời ngay tại chỗ những kiến nghị đủ điều kiện trả lời để cử tri hiểu, chia sẻ. Từ đó những kiến nghị của cử tri qua các buổi tiếp xúc được ghi nhận ít hơn so với nhiệm kỳ trước, niềm tin của cử tri đối với các cơ quan chức năng cũng được nâng lên.
Hoạt động chất vấn và thảo luận được ưu tiên theo hướng tăng thời gian và được điều hành trên tinh thần linh hoạt, gợi mở, tạo không khí dân chủ, có tính xây dựng cao giữa người chất vấn và người trả lời với mục đích tìm ra giải pháp để giải quyết những bất cập đang đặt ra trong quản lý và đời sống xã hội.
Những kinh nghiệm, giải pháp từ thực tiễn hoạt động
Từ thực tiễn hoạt động trong nhiệm kỳ 2011-2016 vừa qua, HĐND huyện đã rút ra nhiều kinh nghiệm trong tổ chức các kỳ họp và thực hiện chức năng quyết định các vấn đề quan trọng ở địa phương. Theo đó, để tổ chức kỳ họp thành công, nội dung trình kỳ họp đảm bảo quy định và là cơ sở để các cơ quan chức năng đề ra những biện pháp hữu hiệu trong công tác quản lý điều hành của mình, ngày càng đáp ứng tốt hơn nguyện vọng của cử tri, Thường trực HĐND huyện đã thực hiện tốt những nội dung sau:
Thứ nhất, Thường trực HĐND huyện phải luôn nhận thức được vai trò của mình trong việc điều hòa, phối hợp và điều hành các hoạt động của Hội đồng nhân dân trên cơ sở luật pháp và tình hình thực tiễn tại địa phương mình, trong đó có nhiệm vụ tổ chức và điều hành kỳ họp. Để kỳ họp diễn ra đúng luật định và ban hành những nghị quyết có tính chiến lược, Thường trực HĐND huyện cần phải quan tâm, tìm hiểu kỹ các quy định của pháp luật, mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh của tỉnh cũng như các định hướng chính sách của Đảng để giúp HĐND có cơ sở pháp lý, khoa học và thực tiễn khi tiến hành biểu quyết thông qua.
Thứ hai, trong công tác chuẩn bị các nội dung trình kỳ họp Thường trực HĐND cần lưu ý đề nghị Ủy ban nhân dân huyện, Uỷ ban MTTQVN huyện, các Ban HĐND và các cơ quan hữu quan phải đăng ký và có sự thống nhất các vấn đề sẽ trình HĐND trong các kỳ họp. Các báo cáo cần tập trung đánh giá, phân tích những hạn chế, tồn tại trong công tác quản lý nhà nước đối với từng lĩnh vực đời sống kinh tế - xã hội…
Thứ ba, trong phân công và đôn đốc chuẩn bị nội dung kỳ họp, Thường trực HĐND huyện cần phối hợp tốt với UBND huyện trong việc đôn đốc các cơ quan được phân công soạn thảo các tài liệu bảo đảm yêu cầu thời gian, đồng thời chú ý nâng cao chất lượng các báo cáo, tờ trình, dự thảo nghị quyết đảm bảo sát thực tiễn, khả thi, thông tin cụ thể, rõ ràng, tập trung vào những vấn đề cần được HĐND huyện thảo luận, xem xét, cân nhắc trước khi quyết nghị.
Thứ tư, trong công tác thẩm tra, thành viên ban cần chủ động tìm hiểu về nội dung, nắm rõ dư luận trong nhân dân liên quan đến nội dung cần thẩm tra, tổ chức khảo sát thực tế nếu xét thấy cần thiết; phải có sự đối chiếu, so sánh giữa báo cáo và thực tế phát sinh từ đó phân tích, đánh giá tình hình và đưa ra những nhận định cụ thể, khách quan làm cơ sở để đại biểu thảo luận, lựa chọn phương án tốt nhất trước khi quyết nghị, nhất là các cơ chế, chính sách cụ thể tác động đến người dân, doanh nghiệp.
Thứ năm, chương trình kỳ họp phải được xây dựng một cách khoa học, phát huy vai trò của Thường trực HĐND huyện trong điều hành, thảo luận báo cáo, tờ trình, đề án, dự thảo nghị quyết. Đặc biệt, trong các phiên thảo luận, Thường trực HĐND huyện cần có sự định hướng rõ ràng, gợi ý nội dung thảo luận tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm của địa phương, các cơ chế, chính sách và những vấn đề cử tri đang quan tâm, các giải pháp, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương...
Trong điều hành phiên họp chất vấn và trả lời chất vấn cần phát huy vai trò của người chủ trì phiên chất vấn, cần làm rõ nội dung được chất vấn để đạt được mục đích cuối cùng là phải có hiệu ứng tích cực phục vụ cho công tác quản lý và phải định hướng cho HĐND huyện thống nhất được các giải pháp giải quyết, khắc phục những vấn đề còn tồn đọng mà người được chất vấn đã cam kết trước HĐND huyện.
Đào Thị Thanh Nga