Những khó khăn, hạn chế trong công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng kém chất lượng trên địa bàn tỉnh

Vừa qua, Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh đã có đợt khảo sát về công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Mục đích của đợt khảo sát nhằm đánh giá thực trạng công tác đấu tranh phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn tỉnh; qua đó, phân tích những tồn tại, hạn chế và đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước của các ngành, các cấp trên lĩnh vực này.

Báo cáo của Cục Quản lý thị trường Tây Ninh cho biết tình hình buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu trên các tuyến biên giới và lưu thông trong nội địa trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua vẫn còn diễn biến phức tạp, phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi; tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc với nhiều chủng loại được bày bán, trong đó có một số các mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân vẫn còn diễn ra.

Qua kết quả công tác kiểm tra, xử lý chuyên ngành về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn cho thấy, trong thời gian qua, đã phát hiện có 4.001/6.997 vụ vi phạm về buôn bán, kinh doanh, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng giả và quyền sở hữu trí tuệ; trong lĩnh vực giá, đầu cơ găm hàng, và an toàn thực phẩm,.... Số tiền thu nộp ngân sách khoảng trên 23 tỉ đồng, trong đó, phạt vi phạm hành chính là khoảng 19 tỉ đồng, bán hàng tịch thu trên 4 tỉ đồng. Ngoài ra, Cục Quản lý thị trường đã thực hiện tiêu hủy hàng giả, hàng kém chất lượng số lượng hàng hóa có trị giá khoảng gần 5 tỉ đồng và trên 300 ngàn gói thuốc lá. 

Các mặt hàng nhập lậu (thuốc lá điếu ngoại, đường cát, rượu, mỹ phẩm, gỗ, xe mô tô,...) chủ yếu được vận chuyển trên các tuyến biên giới huyện Bến Cầu, huyện Trảng Bàng, ranh giới tỉnh Tây Ninh và tỉnh Long An; trong thị trường nội địa, tập trung tại các Trung tâm thương mại, chợ truyền thống, khu vực xung quanh các khu công nghiệp và các hộ kinh doanh nhỏ, lẻ ở vùng sâu vùng xa với các hành vi vi phạm như là kinh doanh mặt hàng cấm, hàng nhập lậu, gian lận về đo lường chất lượng (xăng dầu, cà phê, phân bón, mỹ phẩm,...), sản xuất, kinh doanh hàng giả (phụ tùng xe mô tô, máy tính Casio, bột ngọt,...).

Trong thời gian qua, mặc dù các cấp ủy và chính quyền địa phương luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo; các lực lượng chức năng và nhân dân có nhiều cố gắng, tích cực thực hiện đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; qua đó, hoạt động buôn lậu tuy có kéo giảm nhưng tính chất ngày càng diễn biến phức tạp, các đối tượng xấu vẫn lén lút vận chuyển các mặt hàng như thuốc lá, đường cát, gỗ,… từ biên giới Vương quốc Campuchia vào nội địa để tiêu thụ. 

Việc tổ chức, phối hợp giữa ngành chức năng và các lực lượng liên quan còn chưa hiệu quả, thiếu đồng bộ và chặt chẽ; mặc dù, hàng năm, ngành chức năng đều ban hành kế hoạch hoạt động và các kế hoạch chuyên đề để kiểm tra trên một số lĩnh vực như: chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; an toàn thực phẩm; không rõ nguồn gốc xuất xứ,....

Công tác kiểm tra, xử lý vi phạm hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ còn nhiều khó khăn, chậm trễ; việc quản lý một số hàng hóa tại khu vực biên giới giữa Việt Nam và Vương quốc Campuchia còn chưa nhất quán, một số mặt hàng do nước ngoài sản xuất khi nhập khẩu vào thị trường nội địa thì theo quy định của pháp luật nước Việt Nam là hàng cấm nhưng đối với nước Vương quốc Camphuchia thì lại là loại hàng hóa khuyến khích buôn bán tự do. 

Công tác tuyên truyền pháp luật về phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả còn nhiều hạn chế, chưa hiệu quả, nhất là tại các khu vực biên giới, nơi đời sống kinh tế của người dân còn khó khăn, do đó, vẫn còn tình trạng bị các đối tượng xấu thường lợi dụng lôi kéo, thuê mướn tham gia buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Trong thời gian tới, để công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng kém chất lượng trên địa bàn tỉnh thực hiện tốt hơn, các lực lượng chức năng quản lý thị trường và phòng chống buôn lậu cần nghiên cứu, xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch phối hợp hiệu quả, thiết thực; UBND các địa phương cần thường xuyên, tuyên truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật về xử phạt buôn lậu, gian lận thương mại, qua đó góp phần nâng cao nhận thức của người dân trong việc không kinh doanh hàng lậu, hàng cấm, hàng giả, hàng kém chất lượng; tiêu thụ và kinh doanh hàng hóa quá hạn sử dụng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, nhất là tại các khu vực biên giới và nông thôn; tuyên truyền, vận động người dân chủ động cung cấp thông tin, tích cực tố giác tội phạm./.