KINH NGHIỆM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG THẨM TRA CỦA BAN PHÁP CHẾ HĐND HUYỆN

Trong thời gian qua, do thực hiện nghiêm túc trình tự các bước của công tác thẩm tra nên hoạt động thẩm tra của Ban ngày càng nề nếp, hiệu quả, chất lượng thẩm tra ngày càng được nâng cao. Về cơ bản báo cáo thẩm tra của Ban đã được đa số đại biểu tán thành, được UBND huyện, cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu tiếp thu, chỉnh lý đầy đủ, qua đó góp phần nâng cao chất lượng kỳ họp, các quyết nghị được thông qua cũng như nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND huyện.

Tuy nhiên, hoạt động thẩm tra của Ban cũng gặp một số khó khăn, ảnh hưởng đến chất lượng công tác thẩm tra, xây dựng báo cáo thẩm tra như: việc UBND huyện, các ngành gửi tài liệu, hồ sơ một số báo cáo, đề án, tờ trình dự thảo Nghị quyết trễ nên ảnh hưởng ít nhiều đến việc nghiên cứu, tiếp cận hồ sơ của thành viên Ban; thành viên của Ban chỉ có 01 đồng chí chuyên trách, còn lại là kiêm nhiệm nên thời gian nghiên cứu tài liệu phục vụ thẩm tra chưa nhiều, khả năng phản biện vấn đề của một số thành viên Ban còn hạn chế.

Qua thực tế cho thấy, để hoạt động thẩm tra được đảm bảo chất lượng ngoài việc chấp hành trình tự thủ tục về quy định thẩm tra theo quy định của pháp luật tại Điều 111 Luật tổ chức chính quyền địa phương và Điều 78 Luật hoạt động giám sát của Quốc Hội và Hội đồng nhân dân. Từ thực tế hoạt động thẩm tra trong thời gian qua, để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả của hoạt động này trong thời gian tới, Ban Pháp chế HĐND huyện rút ra một số kinh nghiệm và giải pháp thực hiện như sau:

Thứ nhất là nâng cao nhận thức về nhiệm vụ, vai trò thẩm tra

Thành viên Ban Pháp chế HĐND cần dành thời gian thỏa đáng để tham gia đầy đủ các hoạt động của Ban. Chủ động trong công tác thu thập thông tin, nghiên cứu, tìm hiểu sâu, kỹ tình hình kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và những vấn đề liên quan đến chấp hành pháp luật, thực thi pháp luật ở địa phương để tham gia đóng góp tích cực, thẳng thắn, hiệu quả vào hoạt động thẩm tra của Ban.

 Thứ hai là nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa Ban Pháp chế HĐND với UBND, Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân trong công tác thẩm tra

 UBND, các cơ quan chuyên môn của UBND huyện, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân, cơ quan Thi hành án cùng cấp cần tăng cường trách nhiệm, nâng cao chất lượng khâu soạn thảo các báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết trình HĐND. Nội dung báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết khi soạn thảo cần được nghiên cứu, đối chiếu kỹ với các quy định của Hiến pháp, pháp luật, đảm bảo các căn cứ pháp lý, phù hợp thực tiễn địa phương, tính khả thi cao. Đảm bảo tiến độ thời gian soạn thảo và thực hiện việc gửi hồ sơ, tài liệu thẩm tra cho Ban Pháp chế HĐND đúng thời hạn theo quy định của Luật.

 Thứ ba là nâng cao chất lượng giám sát, khảo sát thu thập thông tin phục vụ thẩm tra

Hoạt động giám sát và hoạt động thẩm tra có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, kết quả giám sát là những thông tin, yếu tố quan trọng để thẩm tra có chất lượng đối với các báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết trước khi trình HĐND.

Nội dung giám sát của Ban Pháp chế HĐND cần lựa chọn những vấn đề lớn, cơ bản chi phối đến việc hoàn thành các chỉ tiêu, mục tiêu, nhiệm vụ kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh, tình hình chấp hành pháp luật của địa phương nói chung, và những vấn đề thuộc chức năng nhiệm vụ của các cơ quan tư pháp, những vấn đề nổi cộm trên lĩnh vực pháp chế được cử tri quan tâm, có kiến nghị.

Các thành viên Ban Pháp chế HĐND cần phải dành thời gian thỏa đáng tham gia đầy đủ các cuộc giám sát, khảo sát của Ban, phát huy vai trò, trách nhiệm, kinh nghiệm, năng lực và bản lĩnh trong hoạt động giám sát, thông qua đó nắm bắt thông tin về nội dung giám sát đóng góp ý kiến cho hoạt động thẩm tra của Ban.

Thứ tư là nâng cao kỹ năng thẩm tra đối với các báo cáo, đề án, dự thảo nghị quyết trình kỳ họp HĐND

 Căn cứ nhiệm vụ thẩm tra được phân công, Ban Pháp chế HĐND cần xây dựng kế hoạch chi tiết cho công tác thẩm tra, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong Ban.

Phối hợp chặt chẽ với Ban Kinh tế - Xã hội HĐND, UBND, cơ quan chuyên môn của UBND, Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân, trong công tác chuẩn bị kỳ họp HĐND. Có thái độ kiên quyết trước các báo cáo, đề án, tờ trình, dự thảo nghị quyết chuẩn bị sơ sài, thiếu căn cứ, không đạt yêu cầu.

Quan tâm cung cấp đầy đủ các thông tin cần thiết về các nội dung cần quan tâm thẩm tra cho thành viên Ban nghiên cứu phục vụ thẩm tra. Thành viên Ban cần phải nắm chắc chủ trương, chính sách của Đảng, quy định của pháp luật và nghị quyết của cấp ủy địa phương liên quan đến nội dung thẩm tra. Chủ động  nghiên cứu kỹ hồ sơ, tài liệu các báo cáo, đề án và tờ trình, dự thảo nghị quyết đã được gửi trước để thẩm tra.

Trong thẩm tra cần tuân thủ trình tự thẩm tra; đảm bảo thành phần tham dự thẩm tra; lựa chọn phương pháp thẩm tra phù hợp; chủ trì điều hành thẩm tra cần gợi mở những vấn đề, nội dung quan trọng cần thẩm tra và ưu tiên điều kiện và thời gian thẩm tra nội dung đó; kết quả thẩm tra cần phân tích, đánh giá một cách toàn diện, khách quan kết quả đạt được, những hạn chế, nguyên nhân khách quan, chủ quan của những hạn chế tồn tại, xác định những giải pháp cơ bản chủ yếu để giải quyết; những kiến nghị cụ thể đối với UBND, Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân và các cơ quan liên quan.

Sau thẩm tra tổng hợp hoàn chỉnh báo cáo thẩm tra đầy đủ, thể hiện rõ trách nhiệm, quan điểm, chính kiến của thành viên Ban trong thẩm tra, các phần mục phải rõ ràng, nội dung nào nhất trí, nội dung nào có ý kiến khác nhau và khác nhau ở điểm nào, nội dung nào chưa nhất trí hoặc không nhất trí, lý do, nội dung nào cần sửa đổi, bổ sung hoặc thảo luận, trao đổi tiếp, để các đại biểu HĐND quan tâm cho ý kiến.

BAN PHÁP CHẾ HĐND HUYỆN GÒ DẦU