TT. HĐND huyện Gò Dầu: Giải pháp “Nâng cao chất lượng hoạt động giám sát chuyên đề của Hội đồng nhân dân huyện trong nhiệm kỳ 2016-2021”

Theo quy định tại Điều 87 Luật tổ chức chính quyền địa phương và Điều 58 Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND thì HĐND thực hiện quyền giám sát thông qua các hoạt động: xem xét các báo cáo công tác, xem xét việc trả lời chất vấn tại kỳ họp, xem xét văn bản quy phạm pháp luật của UBND cùng cấp và nghị quyết của HĐND cấp dưới trực tiếp, thành lập Đoàn giám sát chuyên đề... Trong đó, giám sát chuyên đề là việc chủ thể giám sát theo dõi, xem xét, đánh giá vấn đề hoặc hoạt động của cơ quan, tổ chức, cá nhân chịu sự giám sát trong việc tuân theo Hiến pháp và pháp luật; là hình thức giám sát chuyên sâu về một lĩnh vực, nhằm thu thập những thông tin mang tính toàn diện, đầy đủ và có tính hệ thống, qua đó giúp cơ quan dân cử quyết định những chủ trương, chính sách, giải pháp sát, đúng yêu cầu thực tế. Có thể nói, trong các hình thức giám sát thì giám sát chuyên đề giữ vai trò đặc biệt quan trọng bởi giám sát chuyên đề có nội dung cụ thể, hình thức giám sát có tính chuyên nghiệp, có tác động mạnh và trực tiếp đến các đối tượng chịu sự giám sát.

Qua quá trình xem xét, lựa chọn nội dung để tiến hành giám sát cũng được cân nhắc kỹ lưỡng nhằm đạt mục tiêu giám sát là kịp thời phát hiện và chấn chỉnh những hạn chế, nâng cao vai trò, hiệu quả hoạt động của bộ máy chính quyền địa phương, tạo ra sự thống nhất cao trong thực hiện và áp dụng pháp luật ở địa phương, đồng thời giúp HĐND huyện có thêm thông tin, căn cứ khoa học, thực tiễn trong thực hiện chức năng quyết định. Cũng tại các kỳ họp giữa năm HĐND huyện đã thông qua Nghị quyết về thành lập Đoàn giám sát chuyên đề của năm sau. Kết quả trong nhiệm kỳ 2016 - 2021 HĐND huyện đã tổ chức 04 cuộc giám sát (giám sát việc duy trì và nâng chất lượng các tiêu chí nông thôn mới đối với các xã đã công nhận xã nông thôn mới; giám sát tiến độ, hiệu quả việc triển khai thực hiện tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp; giám sát công tác chỉ đạo điều hành và các điều kiện để đạt đô thị loại IV đối với thị trấn Gò Dầu; giám sát chuyên đề về việc thực hiện chính sách pháp luật trong công tác tuyển dụng, đào tạo, bổ nhiệm đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn huyện).

Theo đó, HĐND huyện đã giám sát chuyên đề về việc thực hiện chính sách pháp luật trong công tác tuyển dụng, đào tạo, bổ nhiệm đối với đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn huyện. Báo cáo kết quả giám sát đã phản ánh toàn diện công tác tuyển dụng, đào tạo kết hợp giữa chỉ tiêu biên chế, vị trí việc làm, những bất cập trong công tác này đã được nhận diện đầy đủ, khách quan và trung thực nhất. Qua giám sát, HĐND huyện đã ban hành nghị quyết, đề ra những giải pháp phù hợp nhằm rèn luyện, đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn huyện. Sau khi nghị quyết được ban hành, UBND huyện đã xây dựng kế hoạch thực hiện nghị quyết kết quả giám sát của HĐND, hiện tại việc triển khai thực hiện vị trí việc làm trên địa bàn huyện đã đạt được những kết quả tích cực, giúp các cơ quan, đơn vị rà soát lại chức năng, nhiệm vụ, xác định từng vị trí việc làm gắn với việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị; tiến hành cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. 

Hay đối với giám sát về tiến độ, hiệu quả việc triển khai thực hiện tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp trên địa bàn huyện Gò Dầu, với mục đích nhận diện rõ những bất cập trong công tác triển khai thực hiện trên địa bàn, qua giám sát, HĐND huyện Gò Dầu đã ban hành nghị quyết đề nghị triển khai ứng dụng khoa học kỹ thuật triệt để hơn, quy hoạch các vùng sản xuất tập trung theo hướng nâng cao chất lượng để tăng giá trị của sản phẩm, ... Qua giám sát đã góp phần xây dựng ngành nông nghiệp của huyện theo hướng hiện đại, hiệu quả, nâng cao giá trị, hiệu quả và khả năng cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp; cải thiện đời sống cho nông dân, giảm nghèo bền vững, bảo vệ môi trường sinh thái.

Nhìn chung, hoạt động giám sát chuyên đề của HĐND huyện thời gian qua đã bám sát các quy định của pháp luật và yêu cầu nhiệm vụ chính trị của địa phương. Kế hoạch giám sát được xây dựng hợp lý, thành viên tham gia giám sát có năng lực, kinh nghiệm và chuyên môn phù hợp. Ngoài thành phần chính tham gia giám sát là Thường trực HĐND, thành viên các Ban HĐND, đại diện tổ đại biểu HĐND huyện đơn vị các xã, thị trấn, ngoài ra còn mời thêm các cơ quan chuyên môn của UBND huyện, các phòng, ban và những người có chuyên môn, nghiệp vụ liên quan đến nội dung giám sát tham gia cùng đoàn giám sát. Phương pháp giám sát đã có những cải tiến, kết hợp nghe báo cáo với xem xét thực tế tại địa phương, cơ sở. Các cuộc giám sát đều có sự phối hợp giám sát của Thường trực, các Ban của HĐND cấp xã.

Có thể khẳng định, hoạt động giám sát chuyên đề của Hội đồng nhân dân huyện trong thời gian qua ngày càng thực chất và hiệu quả, có tác dụng rõ nét, được dư luận, cử tri đánh giá cao; góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng nhân dân huyện.

Thường trực HĐND huyện Gò Dầu phát biểu tham luận tại Hội nghị tổng kết nhiệm kỳ 2016-2021 của HĐND tỉnh

Qua thực tiễn hoạt động, HĐND huyện Gò Dầu rút ra một số kinh nghiệm trong triển khai giám sát chuyên đề của HĐND như sau:

Thứ nhất, trong lựa chọn nội dung, xây dựng chương trình, kế hoạch giám sát: Cần nghiên cứu chương trình giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh và chương trình kiểm tra, giám sát của cấp ủy để tránh chồng chéo về nội dung, thời gian và đối tượng giám sát. Nội dung giám sát cần được chọn lọc có trọng tâm, trọng điểm, theo phương châm thiết thực, hiệu quả. Việc lựa chọn đúng nội dung giám sát, đúng thời điểm có ý nghĩa rất quan trọng, góp phần nâng cao hiệu quả giám sát, nội dung phải tập trung vào các vấn đề trọng tâm, bức xúc mà đại biểu HĐND, cử tri và nhân dân quan tâm.

Xây dựng kế hoạch giám sát phải kỹ lưỡng, có chất lượng; đề cương đặt ra phải sát với yêu cầu, trong đó gợi ý đề cương phải chính xác, có thể cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến nội dung giám sát. Để đề cương báo cáo giám sát đúng trọng tâm và đủ các thông tin phục vụ cho nội dung giám sát, việc dự thảo đề cương báo cáo cần được xây dựng trên cơ sở các văn bản quy phạm pháp luật; chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, thẩm quyền của đối tượng giám sát, các thông tin phản ánh qua tiếp xúc cử tri, tiếp công dân; đồng thời, tổ chức họp Đoàn giám sát để bàn bạc, thống nhất nội dung giám sát, các câu hỏi, các vấn đề đặt ra đối với các đối tượng giám sát. Đề cương càng chi tiết thì càng thuận tiện cho đối tượng giám sát xây dựng báo cáo và giúp cho Đoàn giám sát có những căn cứ để trao đổi, làm rõ và thuận lợi cho công tác tổng hợp, xây dựng báo cáo kết quả giám sát.

Chương trình, kế hoạch, đề cương giám sát phải được gửi sớm cho các đối tượng giám sát để có thời gian chuẩn bị báo cáo chu đáo, đầy đủ; cho các thành viên Đoàn giám sát để có nhiều thời gian nghiên cứu.

Thứ hai, trước khi giám sát cần tiến hành khảo sát, thu thập thông tin liên quan đến chuyên đề để phục vụ cho việc giám sát. Quá trình tổ chức giám sát, ngoài giám sát qua báo cáo phải gắn liền với giám sát thực tế, khảo sát các chủ thể là đối tượng của hoạt động quản lý nhà nước, chịu tác động của các chủ trương, chính sách, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội; các cơ quan, tổ chức có liên quan đến hoạt động của đối tượng chịu sự giám sát;... Việc trao đổi làm rõ các thông tin qua báo cáo, qua xem xét thực tế và ý kiến của người dân, cơ quan, tổ chức có liên quan giữa chủ thể giám sát với đối tượng chịu sự giám sát là rất cần thiết để từ đó có nhận định, đánh giá khách quan, đúng thực tế; kết luận giám sát chính xác và kiến nghị phù hợp.

Thứ ba, mở rộng thành phần tham gia Đoàn giám sát: Ngoài thành phần chính tham gia giám sát là Thường trực HĐND huyện, thành viên các Ban của HĐND huyện thì tùy theo tính chất chuyên đề giám sát, có thể mời thêm những người có chuyên môn, nghiệp vụ liên quan đến nội dung giám sát, những người có kinh nghiệm trong công tác thanh tra, kiểm tra, quản lý nhà nước trong lĩnh vực thuộc nội dung giám sát, đại diện các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội để tranh thủ được những hiểu biết và kinh nghiệm của đội ngũ này phục vụ cho việc giám sát.

Thứ tư, báo cáo giám sát phải đảm bảo toàn diện, khách quan, phát hiện những vấn đề cốt lõi cần phải giải quyết, thể hiện được chính kiến của Đoàn giám sát. Những kiến nghị phải cụ thể, có tính khả thi, tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đề xuất giải pháp khắc phục hạn chế của cơ quan, đơn vị được giám sát.

Thứ năm, Thường trực HĐND huyện xây dựng dự thảo Nghị quyết về kết quả giám sát chuyên đề trình tại kỳ họp HĐND huyện gần nhất. Nghị quyết nên quy định rõ thời gian báo cáo kết quả thực hiện nghị quyết của HĐND huyện.

TT. HĐND HUYỆN GÒ DẦU