Đại biểu Quốc hội Tây Ninh: Chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế - Nguyễn Thanh Long

ĐBQH Huỳnh Thanh Phương chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế Trong phiên chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Y tế, đại biểu Quốc hội Huỳnh Thanh Phương – Đoàn Tây Ninh đề nghị Bộ trưởng cho biết trách nhiệm của mình và giải pháp nào để nâng cao năng lực y tế dự phòng, y tế cơ sở trong thời gian tới, bởi từ thực tế công tác phòng, chống dịch COVID-19 ở nước ta thời gian vừa qua cho thấy, năng lực y tế còn nhiều bất cập, nhất là năng lực y tế cơ sở, năng lực y tế dự phòng; cử tri cho rằng chúng ta đã tập trung quá nhiều nguồn lực cho y tế điều trị, y tế chuyên sâu ở tuyến trên mà chưa quan tâm đầu tư y tế dự phòng, y tế cơ sở một cách thỏa đáng. Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đồng tình với đại biểu Phương rằng đối với y tế cơ sở và y tế dự phòng đã được quan tâm trong thời gian qua nhưng không đáp ứng được theo yêu cầu. Bộ trưởng cho biết, theo Nghị quyết 18 của Quốc hội khóa XIII, chúng ta phải dành tối thiểu 30% ngân sách của nhà nước cho y tế dự phòng. Thực tế có những địa phương quan tâm dành số lượng cho y tế dự phòng khá lớn nhưng có địa phương thì dành số này còn rất thấp, có nơi chỉ từ 7% cho đến 24%, tức là không đáp ứng được theo Nghị quyết 18 của Quốc hội. Mặt khác, đối với đầu tư cho y tế dự phòng hiện nay còn rất hạn chế, rất ít các dự án đầu tư công cho vấn đề về y tế dự phòng. Trên cơ sở đó, ngành đã xây dựng Đề án tăng cường năng lực y tế dự phòng để đáp ứng đối với tình hình dịch cả 3 cấp, cấp trung ương, cấp tỉnh, thành phố và các địa phương. Bộ trưởng cũng thông tin thêm việc trung ương sẽ hình thành nên các CDC và sẽ cố gắng đầu tư cho một số hoạt động cơ bản, đó là đầu tư cho những labo an toàn sinh học cấp độ 4. Hiện ta chưa có labo nào cấp độ 4 trong vấn đề về nghiên cứu, bảo quản và phát triển đối với vấn đề về mầm bệnh, chỉ có labo an toàn sinh học cấp độ 3. Rồi hình thành CDC theo khu vực của vùng. Đối với các địa phương, theo cơ chế sắp xếp thì thực hiện dồn các trung tâm lại, tức là có thể 10 trung tâm, có nơi 15 trung tâm thành lập CDC nhưng đầu tư cho cơ sở vật chất của một trung tâm như vậy là không đáp ứng được theo yêu cầu. Một số địa phương như Quảng Ninh, Hải Phòng, thành phố Hà Nội và một số địa phương khác, Bộ đã có kiến nghị đối với địa phương phải tăng cường đầu tư làm sao đảm bảo các trung tâm kiểm soát bệnh tật của tỉnh, thành phố đó đáp ứng được đúng theo yêu cầu và đủ năng lực trong vấn đề ứng phó đối với đại dịch, có thể là một đại dịch nào đó trong tương lai. Vì vậy, một số địa phương sẽ được khuyến nghị là phải có labo an toàn sinh học cấp độ 3 để có thể đáp ứng được theo yêu cầu này. Bộ trưởng nhấn mạnh tăng cường nhân lực y tế dự phòng là một vấn đề mà ngành hết sức quan tâm. Trong đó, tăng cường đào tạo bác sĩ y tế dự phòng, tăng cường đào tạo chuyên khoa y tế dự phòng và nhất là các chính sách đối với cán bộ y tế dự phòng. Có thể nói rằng, trong thời gian qua mặc dù ngành đã quan tâm đến chính sách nhưng chưa đáp ứng được theo yêu cầu, vì vậy hoạt động trong khối y tế dự phòng vẫn còn rất yếu. Bộ trưởng hứa trong thời gian tới sẽ tiếp tục đẩy mạnh vấn đề này. Cũng thực hiện chất vấn đối với Bộ trưởng Bộ Y tế, đại biểu Trần Hữu Hậu – Đoàn Tây Ninh đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ thông tin cho rằng vaccine chế tạo theo công nghệ MRNA có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và đến sự phát triển bình thường của trẻ em từ 12 đến 17 tuổi cũng như những cơ sở khoa học để Bộ Y tế cho triển khai tiêm vaccine đại trà cho trẻ em từ 12 đến 17 tuổi để cử tri yên tâm. ĐBQH Trần Hữu Hậu chất vấn Bộ trưởng Bộ Y tế Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho rằng đây là một vấn đề mà nhiều cử tri cũng quan tâm. Bộ trưởng cho biết đối với việc tổ chức tiêm vaccine cho trẻ em, sau khi tổng kết, đánh giá cũng như nghiên cứu, trao đổi với Tổ chức Y tế thế giới, đối với Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc và các nhà khoa học, đặc biệt căn cứ theo những hướng dẫn của CDC, Cơ quan Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ và Cơ quan Kiểm soát về thuốc và thực phẩm của Hoa Kỳ, đã chính thức cho phép tiêm vaccine MRNA cho trẻ từ 12 tuổi trở lên và hiện nay thì đã được tiêm ở gần 40 quốc gia và cách làm của các nước cũng như chúng ta là tiêm từ những lứa tuổi cao xuống lứa tuổi thấp, tiêm cho những nhóm có thể có những nguy cơ, có bệnh lý nền, sau đó thì mở rộng đối tượng ra và vaccine hiện nay duy nhất được sử dụng đó là vaccine của Pfizer-BioNTech là vaccine theo công nghệ MRNA. Về cơ chế tác động của vaccine, Bộ trưởng cho biết là khi vào trong cơ thể thì không phải xâm nhập vào hệ gen của người mà chỉ xâm nhập vào bào tương, kết hợp với các riboxom để sản xuất các kháng thể để tạo ra một kháng thể để chống lại sự xâm nhập của virus vào tế bào đó, tức là không có sự xâm nhập trực tiếp của vaccine này vào gen ADN của chúng ta. Cho nên những ý kiến nói rằng nó có thể gây nên đột biến, ảnh hưởng về sinh sản đối với trẻ thì cho đến thời điểm hiện nay đã được khẳng định là FDA cũng như CDC và Tổ chức Y tế khẳng định là không có cái này, nhưng vẫn tiếp tục theo dõi và hiện nay thì vaccine này cũng đã được chính thức sử dụng cho tất cả các nước và đối với chúng ta thì đã bắt đầu áp dụng. Còn vaccine thứ hai được sử dụng, Bộ trưởng cho biết đó là vaccine theo công nghệ vaccine bất hoạt. Tức là công nghệ của vaccine Sinopharm hiện nay cũng đã được 4 nước áp dụng cho trẻ nhỏ hơn và vaccine này người ta cũng đánh giá là có an toàn đối với trẻ. Bộ trưởng khẳng định tất cả các vaccine Việt Nam đã cấp phép và sử dụng ở Việt Nam là đảm bảo an toàn, chất lượng và theo đúng chuẩn chung của thế giới và ngành đã tham khảo đối với các tổ chức quốc tế khi quyết định đưa vaccine này dùng cho trẻ em. Thanh Tâm (lược ghi)