Bộ Tài chính trả lời kiến nghị cử tri trước kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV liên quan đến việc ban hành chính sách miễn, giảm phí, lệ phí khi làm thủ tục hành chính

1. Ngày 11/9/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 129/NQ-CP về Phiên họp thường kỳ Chính phủ tháng 8/2020. Tại điểm 15 Nghị quyết số 129/NQ-CP giao: Bộ Tài chính phối hợp với các bộ, cơ quan có liên quan nghiên cứu trình Chính phủ giải pháp miễn, giảm phí, lệ phí thực hiện nhiệm vụ công trực tuyến.

- Ngày 21/9/2020, Bộ Tài chính đã có công văn số 11523/BTC-CST gửi Văn phòng Chính phủ về phí, lệ phí liên quan đến dịch vụ công trực tuyến. Theo đó, Bộ Tài chính báo cáo:

“Tại Điều 3 Luật Phí và lệ phí quy định: Phí, lệ phí là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải nộp khỉ được cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập hoặc tổ chức được cơ quan có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước được quy định trong Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật.

- Tại Điều 10 Luật Phí và lệ phí quy định: 1. Các đối tượng thuộc diện miễn, giảm phí, lệ phí bao gồm trẻ em, hộ nghèo, người cao tuổi, người khuyết tật, người có công với cách mạng, đồng bào dần tộc thiểu số ở các xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn và một số đối tượng đặc biệt theo quy định của pháp luật.

- Tại khoản 4 Điều 20 Luật Phí và lệ phí quy định trách nhiệm của các Bộ, cơ quan ngang Bộ: .... kiến nghị với Chính phủ hoặc Bộ Tài chính về mức thu, nộp, miễn, giảm, quản lý và sử dụng đối với từng khoản phí, lệ phí thuộc ngành, lĩnh vực quàn lý. 

- Tại khoản 1 Điểu 22 Luật Phí và lệ phí quy định trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh: Trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng các khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền.

Hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến không thuộc đối tượng miễn, giảm phí, lệ phí theo quy định tại Điều 10 Luật phí và lệ phí. Để khuyển khích hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến có thể quy định mức phí, lệ phí thấp hơn so với mức phí, lệ phí áp dụng đổi với cung cấp trực tiếp.

Căn cứ quy định nêu trên, đề nghị Văn phòng Chính phủ báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao:

- Các Bộ, cơ quan ngang Bộ rà soát các khoản phí, lệ phí hiện hành thuộc ngành, lĩnh vực quản lý và đề xuất mức thu phí, lệ phí đổi với hoạt động cung cấp trực tuyến hợp lý; gửi Bộ Tài chính trình Chính phủ quyết định hoặc quyết định theo thẩm quyền.

- Ủy ban nhân dân cấp tỉnh rà soát, trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định mức thu phí, lệ phí (thuộc thẩm quyền của Hội đông nhân dân cấp tỉnh) đối với hoạt động cung cấp trực tuyến phù hợp".

- Được sự đồng ý của Thủ tướng Chính phủ tại công văn số 8947/VPCP- KTTH ngày 27/10/2020 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính đã có công văn số 13706/BTC-CST ngày 09/11/2020 gửi các Bộ, Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đề nghị thực hiện theo báo cáo tại công văn số 11523/BTC-CST ngày 21 /9/2020.

2. Đến nay, trên cơ sở đề xuất của các bộ chuyên ngành, Bộ Tài chính đã quy định giảm 50% mức thu một số khoản phí, lệ phí khi cung cấp dịch vụ công mức độ 

4 (phí thẩm định để cấp giấy phép nhập khẩu, xuất khẩu chất phóng xạ tại Thông tư sổ 116/2021/TT-BTC ngày 22/12/2021; phí khai thác và sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đối với một số dịch vụ công tại Thông tư số 48/2022/TT-BTC ngày 03/8/2022) và quy định miễn lệ phí đăng ký doanh nghiệp khi cung cấp dịch vụ công mức độ 4 (Thông tư số 47/2019/TT- BTC ngay 05/8/2019).

Các địa phương (Lạng Sơn, Hồ Chí Minh, Quảng Ngãi, Thái Nguyên, Thanh Hóa, ...) đã ban hành quy định giảm phí, lệ phí từ 30% đến 50% tùy theo từng dịch vụ công trục tuyến.

Như vậy, Chính phủ đã có ý kiến chỉ đạo về miễn, giảm phí, lệ phí nhằm khuyến khích sử dụng dịch vụ công trực tuyến. Tuy nhiên, phí nhằm bù đắp chi phí cung cấp dịch vụ; việc miễn, giảm phí, lệ phí phụ thuộc vào điều kiện thực tế của từng dịch vụ công cụ thể và thuộc thẩm quyền quy định của 04 cơ quan (Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh). Đối với các khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền trung ương, các bộ, ngành xây dựng và đề xuất miễn giảm; gửi Bộ Tài chính ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền (Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chính phủ) ban hành quy định miễn, giảm phí, lệ phí. Đối với khoản phí, lệ phí thuộc thẩm quyền địa phương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh ban hành quy định miễn, giảm phí, lệ phí.