Đại biểu Huỳnh Thanh Phương – Đoàn Tây Ninh: Tín dụng đen có thể xóa sổ được không?

Sáng ngày 06/11, Quốc hội bước vào phiên Chất vấn và trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV về giám sát chuyên đề, chất vấn và nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề, chất vấn từ đầu nhiệm kỳ khóa XV đến hết Kỳ họp thứ 4. Theo chương trình, phiên chất vấn kéo dài 2,5 ngày với 4 nhóm lĩnh vực tổng hợp, đầu tiên là nhóm vấn đề Kinh tế tổng hợp.

Tham gia phiên chất vấn, đại biểu Huỳnh Thanh Phương – Tây Ninh đặt vấn đề mà rất nhiều cử tri bức xúc kiến nghị: sau một thời gian bị kìm nén, hiện nay tín dụng đen vẫn còn đất sống, vẫn len lỏi không chỉ ở vùng nông thôn mà ngay cả ở vùng thành thị, thậm chí một số nơi đang có dấu hiệu hoạt động mạnh trở lại, gây không ít khó khăn cho công tác quản lý nhà nước về trật tự, an toàn xã hội. Đại biểu Phương đề nghị Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho biết nguyên nhân cơ bản của vấn đề này, tín dụng đen có thể xóa sổ được không để góp phần ổn định cuộc sống của Nhân dân?

Đại biểu Quốc hội Huỳnh Thanh Phương chất vấn Thống đốc Ngân hàng Nhà nước

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Huỳnh Thanh Phương, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước - Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian qua, vấn đề tín dụng đen được Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ rất quan tâm… Trong thời gian qua, Bộ Công an cùng với các bộ, ngành, trong đó có Ngân hàng Nhà nước cũng đã triển khai quyết liệt, rất là nhiều giải pháp.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 12 năm 2019 và Công điện số 766 để thúc đẩy, triển khai, tăng khả năng tiếp cận tín dụng ở các kênh chính thức để hạn chế tín dụng đen. Về phía Ngân hàng Nhà nước, chúng tôi cũng đã ban hành Quyết định 1178 để ban hành kế hoạch để triển khai hành động, trong đó đã tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, làm sao tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận được tín dụng từ các kênh chính thức, chẳng hạn như có thông tư quy định về việc cấp tín dụng của các công ty tài chính và công ty tài chính tiêu dùng. Đối với thông tư cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng, Thống đốc cũng cho biết, vừa qua Ngân hàng Nhà nước cũng đã sửa đổi để theo hướng có thể cấp tín dụng thông qua các phương tiện điện tử, tạo thuận lợi cho người dân. Trong thời gian qua, Bộ Công an chủ trì và Ngân hàng Nhà nước cũng phối hợp tích cực tổ chức nhiều hội nghị về ngăn ngừa tín dụng đen. Đặc biệt, Bộ Công an đã tổ chức triển khai cơ sở dữ liệu dân cư của quốc gia và Ngân hàng Nhà nước cũng đã phối hợp, có ký kết kế hoạch với Bộ Công an để có thể thúc đẩy các tổ chức tín dụng tham gia vào kết nối với hệ thống dữ liệu, để có thể là tiến tới cho vay tín chấp đối với lại những khoản cho vay nhỏ lẻ, từ đó có thể tăng khả năng tiếp cận tín dụng và hạn chế tín dụng đen. Trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước thấy rằng các cấp, các ngành cùng chung tay vào để giảm vấn nạn này, đó là Ủy ban nhân dân các cấp và các tổ chức chính trị xã hội nắm bắt thông tin để người dân có nhu cầu vốn có thể tiếp cận những kênh chính thức và hạn chế cho người dân có nhu cầu vay vốn chính đáng phải tiếp cận tín dụng đen. Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền để người dân hiểu, có kênh tín dụng để tiếp cận và không tiếp cận với nguồn tín dụng đen ở bên ngoài. Về phía Bộ Công an, trong thời gian qua đã đấu tranh để ngăn ngừa những tội phạm, những hành vi cho vay nặng lãi thì cũng sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp để ngăn chặn việc này…

Cũng trong phiên chất vấn về nhóm vấn đề về Kinh tế tổng hợp, đại biểu Trần Hữu Hậu – đại biểu Quốc hội đơn vị tỉnh Tây Ninh đã tranh luận với Bộ trưởng Bộ Tài chính – Hồ Đức Phớc về vấn đề chi thường xuyên là vấn đề mà đại biểu Hậu liên tục nêu ra trong 03 kỳ họp trước. Đại biểu Hậu đặt vấn đề, Bộ trưởng Phớc cho biết đã 3 lần trình phương án … nhưng chưa được chấp thuận; sau đó đã phân tích rõ hơn vấn đề này. Đại biểu Hậu nhận thấy rằng nhiều sự việc đang diễn ra trong thực tế đúng như Bộ trưởng trình bày, Chủ tịch Quốc hội đã phân tích khá rõ và đã đưa ra hướng mở rộng đường cho Chính phủ đề xuất sửa đổi nếu thấy cần thiết.

Đại biểu Trần Hữu Hậu phát biểu tranh luận với Bộ trưởng Bộ Tài chính

Đại biểu Hậu cho biết có một thực tế rất rõ ràng rằng ở hầu hết các địa phương đang vướng chuyện này, đặc biệt trong ngày mà ta đang tranh luận này; đây là thời điểm lập dự toán, phân bổ ngân sách 2024…. Các công việc sửa chữa nâng cấp tài sản công trên 500 triệu đang phải làm theo thủ tục đầu tư công. Đại biểu cho rằng nếu dùng Chi thường xuyên gần như chắc chắn phải lách từ chuyện tìm cái tên cho ít bị để ý cho đến việc phải giải trình nhỏ to với các cơ quan chức năng khi bị hỏi tới và đây là một trong những ví dụ cho thấy nguyên nhân của tình trạng cán bộ sợ sai, không dám làm những việc cần phải làm. Đại biểu Hậu cũng cho biết đó là ý kiến mà đại biểu nhận được từ nhiều lãnh đạo ở các địa phương, bộ ngành.

Đại biểu Hậu cũng rất tiếc là trong đợt rà soát theo Nghị quyết 101 vấn đề này lại không được coi là vướng mắc, bất cập (nội dung này đã được đại biểu phát biểu tại Hội trường về đánh giá tình hình kinh tết xã hội năm 2023 và nhiệm vụ giải pháp năm 2024). Như vậy, theo đại biểu dường như “Để tháo gỡ những vướng mắc, bất cập lại gặp những bất cập, vướng mắc cần tháo gỡ?” Và, khi “nghe lãnh đạo nào nói”, thì cũng thấy đúng nhưng công việc ở dưới thì ách tắc, trì trệ.

Đại biểu Hậu nêu câu hỏi: Vấn đề là làm thế nào? theo đại biểu trước hết, trả lời câu đặt vấn đề của Chủ tịch: “Vấn đề này vướng luật nào? Nghị định, Thông tư nào?” Bộ trưởng Bộ Tài chính đã trình bày, đại biểu cho biết thêm với các địa phương, vấn đề ách tắt bắt đầu phát sinh khi thực hiện Thông tư 65/2021 của Bộ Tài chính. Theo đại biểu Hậu, ngay sau khi nhận phản ảnh bất cập từ các địa phương, Bộ ngành; Bộ Tài chính đã đề đề xuất phương án sửa nhưng muốn sửa thông tư thì phải sửa Luật như Bộ trưởng đã trình bày.

Qua nghiên cứu của đại biểu Hậu thì đại biểu Hậu cho rằng: Vấn đề này sẽ được giải quyết khi ta sửa luật theo hướng quay lại một quy định trước đây trong Luật Ngân sách là trong chi thường xuyên có khoản chi thường xuyên có tính chất đầu tư. Tuy nhiên sẽ phải sửa ít nhất 03 luật là Luật Ngân sách, Luât Đầu tư công và Luật Quản lý Tài sản công.

Đại biểu Hậu đề nghị Bộ trưởng, để giải quyết vấn đề này cũng như những vấn đề gây tranh luận tương tự, Bộ trưởng đề xuất Chính phủ xem xét trình Quốc hội sửa đổi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật theo hướng cho phép trình, thông qua Quốc hội 01 luật sửa đổi, bổ sung nhiều luật liên quan với chỉ một hoặc một vài nội dung cụ thể, theo một quy trình, thủ tục chặt chẽ nhưng ngắn gọn trong một kỳ họp. Sau đó, trình sửa các Luật liên quan vấn đề trên theo phương thức này.

KC (lượt ghi)